Bilişim Dolandırıcılığı Suçu ve Cezası (TCK 158/1-f): Avukat Gözüyle Bilmeniz Gerekenler

Bilişim Dolandırıcılığı Nedir? (TCK m. 158/1-f)

Bilişim dolandırıcılığı, Türk Ceza Kanunu'nun 158. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendinde düzenlenen nitelikli dolandırıcılık türlerinden biridir. Bu suç, bilişim sistemlerinin (internet, bilgisayar, mobil cihazlar vb.) araç olarak kullanılması suretiyle hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına yarar sağlanmasıyla oluşur. Geleneksel dolandırıcılık suçunun teknoloji kullanılarak işlenen halidir ve daha ağır yaptırımlara tabidir.

Bilişim Dolandırıcılığı Suçunun Unsurları

Bu suçun meydana gelmesi için belirli unsurların bir arada bulunması gerekir:

• Hileli Davranış: Failin, mağduru aldatmaya yönelik yanıltıcı eylemlerde bulunmasıdır. Örnek olarak sahte internet siteleri (phishing), aldatıcı e-postalar veya SMS'ler, sahte sosyal medya profilleri veya sahte yatırım platformları gösterilebilir.
• Aldatma: Mağdurun, failin hileli davranışları neticesinde bir hataya düşürülmesidir.
• Zarar ve Yarar: Aldatma sonucunda mağdurun veya bir başkasının malvarlığında bir azalma (zarar) meydana gelmeli, failin veya bir başkasının malvarlığında ise bir artış (yarar) sağlanmalıdır.
• Bilişim Sisteminin Araç Olarak Kullanılması: Suçun en ayırt edici unsurudur. Hileli davranışların gerçekleştirilmesi ve menfaatin temin edilmesi sürecinde bilişim sistemleri aktif olarak kullanılmalıdır.

Bilişim Dolandırıcılığı Suçunun Cezası Nedir?

Türk Ceza Kanunu'nun 158/1-f maddesine göre, bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçunu işleyen kişi, üç yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Ancak, suçun işlenmesiyle elde edilen haksız menfaatin azlığı gibi durumlarda cezada indirim yapılabileceği gibi, suçun belirli kişiler tarafından (örneğin kamu görevlisi tarafından) işlenmesi halinde ceza artırılabilir.

Sık Karşılaşılan Bilişim Dolandırıcılığı Yöntemleri

• Oltalama (Phishing): Sahte banka veya e-devlet siteleri aracılığıyla kişisel bilgilerin ve şifrelerin çalınması.
• Sahte Alışveriş Siteleri: Piyasadan çok ucuza ürün sattığını iddia eden ancak ödeme alındıktan sonra ürünü göndermeyen siteler.
• Sosyal Medya Dolandırıcılığı: Çalınan veya sahte hesaplar üzerinden 'yardım' veya 'yatırım' talebiyle para istenmesi.
• Kripto Para Dolandırıcılığı: Yüksek ve garantili kazanç vaadiyle yatırımcıları aldatan sahte kripto para borsaları veya projeleri.
• Sahte Kargo/Fatura SMS'leri: 'Kargonuz Gümrükte Takıldı' veya 'Ödenmemiş Faturanız Var' gibi içeriklerle sahte linklere tıklanmasını sağlayarak bilgi çalma.

Bilişim Dolandırıcılığı Mağduru Ne Yapmalı?

Eğer bilişim dolandırıcılığına maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, vakit kaybetmeden şu adımları izlemelisiniz:

1. Bankanızla İletişime Geçin: Derhal bankanızı arayarak durumu bildirin, kartlarınızı ve hesaplarınızı bloke ettirin ve yapılan şüpheli işlemlere itiraz (harcama itirazı / chargeback) talebinde bulunun.
2. Delilleri Toplayın: Dolandırıcılıkla ilgili tüm yazışmaları (e-posta, SMS, WhatsApp), sahte internet sitesinin ekran görüntülerini, banka dekontlarını ve diğer tüm kanıtları saklayın.
3. Suç Duyurusunda Bulunun: Topladığınız delillerle birlikte en yakın Cumhuriyet Başsavcılığı'na veya Kolluk Kuvvetleri'ne (Polis, Jandarma) giderek şikâyet dilekçesi verin.
4. Profesyonel Hukuki Destek Alın: Sürecin doğru ve eksiksiz yürütülmesi, hak kayıplarının önlenmesi ve maddi zararınızın tazmini için bilişim suçları alanında uzman bir avukattan destek almanız son derece önemlidir.